Karanbola

Elikadura-propietateak

Ura du osagai nagusia. Karbohidrato sinple gutxi eta proteina eta koipe gutxiago ditu, eta, beraz, oso kaloria gutxi. Karanbolaren mamiak kaltzio oxalato eta zuntz disolbagarri ugari ditu. Gainera, A probitamina eta C bitamina kantitate ertaina dauka. Mineralei dagokienez, potasioa nabarmentzen da.

A probitamina edo beta karotenoa A bitamina bihurtzen da gure organismoan, behar duen neurrian. Bitamina hori funtsezkoa da ikusmenerako, larruazala, ilea, mukosak eta hezurrak egoera onean edukitzeko eta sistema immunologikoak ongi funtziona dezan. C bitaminak lagundu egiten du kolagenoa, hezurrak, hortzak eta globulu gorriak sortzen, eta lagundu egiten du elikagaiek burdina xurgatzen eta infekzioei aurre egiten. Bi bitamina horiek, gainera, funtzio antioxidatzailea betetzen dute.

Potasioa nerbio-bulkada transmititzeko eta sortzeko eta muskuluen jarduera normalerako beharrezkoa den minerala da. Zelularen barruko eta kanpoko uraren orekan parte hartzen du. Proportzio txikiagoan agertzen dira B multzoko zenbait bitamina eta mineral (kaltzioa, adibidez), esnekietatik edo mineral horren iturri diren beste elikagai batzuetatik datorrena baino gutxiago baliatzen direnak.

Osasunerako propietateak

Karanbola fruta gozoa da, freskagarria eta oso forma originala duena. Itxura, nutrizio-ezaugarriak eta herdoilaren aurka egiten duten substantziak (gure osasunaren aliatuak) ematen dituztenez, oso gomendagarria da haurrek, gazteek, helduek, kirolariek, haurdun dauden emakumeek edo bularra ematen duten amek eta adineko pertsonek kontsumitzea.

Probitamina A eta C bitaminaren ekarpena dela eta, herritar guztiei gomendatzen zaie eta, bereziki, bitamina horien gabeziak izateko arrisku handiena dutenei, hala nola zitrikoak, piperra edo gure elikaduran C bitaminaren iturri ia bakarra diren beste begetal batzuk onartzen ez dituztenei; gantz gutxiko dieta egin behar dutenei, eta, beraz, A bitamina gutxi dutenei, edo nutrizio-beharrak areagotuta dituztenei. Egoera horietako batzuk dira hazkunde, haurdunaldi eta amagandiko edoskitze aldiak. Era berean, tabakoak, alkohol gehiegi hartzeak, sendagai jakin batzuk hartzeak, estresak, jarduera fisiko biziak, minbiziak, okadek edo beherakoek eragindako digestio-galerek eta hanturazko gaixotasun kronikoek aprobetxamendua gutxitzen dute eta mantenugaiak gaizki xurgatzea eragiten dute.

A eta C bitaminek, herdoilaren aurkakoak izaki, lagundu egiten dute hainbat gaixotasun izateko arriskua gutxitzen, besteak beste, bihotz-hodietakoak, endekapenezkoak eta baita minbizia ere. Zuntz disolbagarria duenez, ezaugarri laxanteak ditu. Gainera, karbohidrato gutxi, potasio ugari eta sodio gutxi dutenez, gomendagarriak dira diabetesa, hipertentsio arteriala edo odol-hodietako eta bihotzeko gaixotasunak dituztenentzat. Potasioa, berriz, giltzurrun-gutxiegitasuna dutenek eta mineral horretan dieta berezi kontrolatuak behar dituztenek hartu beharko dute kontuan. Kontuan hartu behar da, kaltzio oxalato ugari duenez, ez dela komeni giltzurrun-litiasia dagoenean kontsumitzea (kaltzio oxalatoaren kalkuluak).