Frutaka-tik Z-ra:
Pitahaya
Denboraldiko egutegia
Propietateak
Tamaina eta kolore desberdineko bi barietate jangarri daude, horia eta gorria, biak Kaktazeoen landareetatik etorriak. Familia horretan, 600 espezie baino gehiago daude, kaktus izenarekin ezagutzen direnak, eta muzilagoak, azido organikoak eta glukosidoak sortzen dituzte. Pitaya, Pitajón, Yaurero eta Warakko izenez ere ezagutzen da. Pitahaya roja dragoiaren fruta izenarekin merkaturatzen da nazioarteko merkatuan (dragon fruit).
Elikadura-propietateak
Pitahaya ia ur zati bat da, azukrez gozatua. Oso kaloria gutxiko fruituak dira, ia ez baitute karbohidratorik. C bitaminaren edukia nabarmentzen da barietate gorrian, horian ez bezala. Jateko zatiak pisu osoaren %55 hartzen du. C bitaminak lagundu egiten du kolagenoa, hezurrak, hortzak eta globulu gorriak sortzen, eta lagundu egiten du elikagaiek burdina xurgatzen eta infekzioen aurka egiten, eta herdoilaren aurka egiten du.
| Zati jangarriaren konposizioa, 100 gramoko | Pitahaya amarilla | Pitahaya roja |
|---|---|---|
| Kaloriak | 50 | 36 |
| Karbohidratoak (g) | 13,2 | 9,2 |
| Zuntza (g) | 0,5 | 0,3 |
| Burdina (mg) | 0,3 | 0,4 |
| C bitamina (mg) | 4 | 25 |
| mcg = mikrogramoak | ||
Osasunerako propietateak
Kaloria gutxi eta nutrizio alorreko ekarpen urriarekin, ñabardura eta mantenugaietan aberasten duten beste fruta batzuekin konbina daiteke; beraz, haur, gazte, heldu, kirolari, haurdun dauden emakume edo bularra ematen duten ama eta adineko pertsonek kontsumi dezakete.
Balio kaloriko urria eta C bitaminaren ekarpena dela eta, gorria egokiak dira bitamina horren gabeziak nozitzeko arrisku handiagoa dutenentzat: zitrikoak, piperra edo bestelako barazkiak onartzen ez dituzten pertsonentzat, horiek baitira gure elikaduran C bitaminaren ia iturri bakarrak, edo nutrizio-premiak areagotuak dituztenentzat. Egoera horietako batzuk honako hauek dira: hazkunde-aldiak, haurdunaldiak eta amagandiko edoskitzea. Era berean, tabakoa, alkohol gehiegi edatea, sendagai jakin batzuk erabiltzea, estresa, jarduera fisiko bizia, minbizia eta hiesa eta hanturazko gaixotasun kronikoak, aprobetxamendua gutxitu eta mantenugaien xurgapen txarra eragiten dutenak.
C bitaminak, herdoilaren aurkakoa den aldetik, hainbat gaitz nozitzeko arriskua arintzen laguntzen du: bihotz-hodietakoak, endekapenezkoak eta minbizi-gaitzak, besteak beste. Gainera, C bitaminak elikagaien burdinaren xurgapena areagotzen duenez, anemia ferropenikoaren kasuan aholkatzen da, burdina ugari duten elikagaiekin edo mineral horren gehigarriekin batera, horrek indarberritzea bizkortzen baitu.
