Banana

Elikadura-propietateak

Karbohidrato ugari daukanez, balio kaloriko handia du. Platanoaren mantenugairik adierazgarrienak potasioa, magnesioa, azido folikoa eta eragin astringenteko substantziak dira. Dena den, ez da baztertu behar zuntz ugari duela (adibidez, frutak eta oligosakaridoak). Azken horiei esker, oso fruta egokia da beherakoa dutenentzat. Proportzio txikiagoan, B6 bitamina eta fosforoa dauzka. Potasioa nerbio-bulkada transmititzeko eta sortzeko eta muskuluen jarduera normalerako beharrezkoa den minerala da, eta zelularen barruko eta kanpoko ur-orekan parte hartzen du. Magnesioa hesteen, nerbioen eta muskuluen funtzionamenduarekin lotzen da, hezur eta hortzen parte da, immunitatea hobetzen du eta eragin laxante leuna du. Fosforoa lagungarria da hezurrak eta hortzak behar bezala mineralizatzeko. Zelula guztien parte da, eta material genetikoaren osagai. Gainera, B taldeko entzima eta bitamina askoren aktibaziorako beharrezkoa da.

azido folikoak globulu gorri eta zurien ekoizpenean, sintesi material genetikoan eta sistema immunologikoaren antigorputzen eraketan parte hartzen du. Haurdunaldian anemiak eta bizkarrezur bifidoa tratatzen edo prebenitzen laguntzen du.

B6 bitamina funtsezkoa da entzimek (gorputzaren prozesu kimikoak erregulatzen dituzten proteinak) ongi funtziona dezaten. Haurdunaldian eta haurtzaroan garunaren garapenean ere eragiten du, immunitate-sistemak bezala.

Osasunerako propietateak

Fruta gozo, zaporetsu eta jateko erraz hau da haurren artean ezagunena. Nutrizio-ezaugarriak direla eta, oso gomendagarria da haurrentzat, gazteentzat, helduentzat, kirolarientzat, haurdun dauden edo bularra ematen duten emakumeentzat eta adineko pertsonentzat.

Ia dieta guztietan sartzen da fruta hau, baita diabetesean eta argaltzean ere. Hori bai, kontsumo errazioa kontuan hartuta. Jende askok uste du fruta kaloria gehien ematen duenetakoa dela, sagar batekin alderatuta, kaloria gutxiago ditu. Akats hori oso zabaldua dago, jende askok erreparatzen baitio fruten eta beste elikagai batzuen kaloria-ekarpenari modu ez oso egokian, adibidez, taula batzuk aztertuta, non adierazten den zer eduki energetiko edo kaloriko eta nutritibo duen jateko anoa bakoitzeko 100 gramo bakoitzeko. Datu fidagarriak "etxeko neurriei" buruzkoak dira, hau da, benetan jaten dugunari buruzkoak. Ez dugu 100 gramo jogurt hartzen, 125 gramoko unitate komertziala jaten dugu. Horrela, tamaina ertaineko eta azalik gabeko banana batek 80 gramo inguru pisatzen ditu; azalik eta pipitarik gabeko sagar ertain batek, berriz, 150 gramo inguru; eta fruta batentzako eta bestearentzako kaloriak 66 eta 70 dira, hurrenez hurren.

Platano helduan ekintza astringenteko taninoak oso ugariak direnez, bereziki interesgarriak dira beherakada jasaten duten pertsonentzat. Frukto-oligosakarido (FOS) ugari dituenez, koloneko bakterio mesedegarriak (bifidoa, bakterioak edo laktobaziloak) haztea bizkortzeko gaitasuna ematen dio platanoari. FOSak zuntz disolbagarri mota bat dira, eta, heste-florak berak hartzitzen dituenez, zenbait substantzia sortzen dituzte (azido butirikoa eta propionikoa, besteak beste), honako ondorio hauekin: heste-igarotzea erregulatzea, koloneko minbiziaren aurkako babes-efektua, tumore-zelulen hazkuntza inhibitzen baitute zenbait mekanismoren bidez, eta sistema immunologikoa estimulatzea.

Potasio asko eta sodio gutxi dutenez, oso gomendagarriak dira hipertentsio arteriala edo odol-hodietako eta bihotzeko gaixotasunak dituztenentzat. Hala ere, banana da mineral horretan gehien daukatenetako bat, eta, beraz, giltzurrun-gutxiegitasuna dutenek eta mineral horretan dieta berezi kontrolatuak behar dituztenek kontuan hartu beharko dute hori. Potasioa kanporatzen duten diuretikoak hartzen dituztenei, ordea, platanoa kontsumitzea komeni zaie.