Frutaka-tik Z-ra:
Uztapikua
Denboraldiko egutegia
Sukaldeko trikimailuak
Fruta hauek kontsumitzeko modu onenetako bat freskoa da, helduta badaude zapore eta gozotasun apartak antzeman baitaitezke. Italian edo Frantzian, adibidez, urdaiazpikoarekin laguntzen dira edo postre gisa zerbitzatzen dira. Andaluzian, betiko gozo bat egiten dute: piku lehortuekin eta almendrekin egindako piku-ogia. Almeriako probintziako Cuevas herrian egiten diren ogiak dira piku finez egindako ogi famatu eta ezagunenak. Opil borobil eta laua izaten dute, hainbat fruitu lehor eta ongailu edo espezierekin batera: almendrak, anisa, kanela, iltzea, piperbeltza, laranja-azala eta anis-pattarra, guztia mihilu-urarekin nahastuta. Emaitza elikagai energetiko eta bizkorgarria da.
Pikuak eta uztapiak asko erabiltzen dira gozogintzan, pure moduan, betegarriak eta apaingarriak egiteko eta marmeladak egiteko. Txigortutako eta ehotako pikuek hautsa sortzen dute, eta industrian kafearen ordezko gisa erabiltzen da, normalean, beste osagai batzuekin batera (malta, garagarra, txikoria...). Osagarri bikaina dira, gainera, ehizako edo hegaztien plateretarako osagarrietan gehitzen direnean.
Piku lehorrak ere asko kontsumitzen dira, eta industrian edo etxean lehortuta lortzen dira. Piku-mokadutxoak intxaurrekin konbinatuta mokadu goxo-goxoak dira, eta Gaztela eta Leongo zenbait probintziatan, "turroi behartsu" esaten diote nahasketa horri. Uztapikuak bereziki zaporetsuak dira naturalean hartzen badira edo esne-krema edo esnegainarekin lagunduta.
Piku-budina
- Denbora: 20 minutu
- Prezioa: 5-10€
- Zailtasuna: Oso erraza
- Anoak: 4
- Denboraldia: Uda
Osagaiak
- 300 gramo piku lehor
- 100 gramo azukre
- 250 gramo irin
- 4 arrautza fresko
- 250 mililitro esne
- 50 gramo margarina
Nola egiten den
Irabiatu arrautzak azukrearekin batera, eta gehitu esnea eta margarina, ondo nahastuz. Irina katilu handi batean sartu eta erdian zulo bat egin aurreko nahasketa botatzeko. Dena landu nahasketa perfektua lortu arte, pikorrik gabe. Fin-fin, pikuak xehatu eta nahasteari gehitu. Berotu labea tenperatura ertainean. Koipeztatu molde bat eta hustu orea bertan. Labean sartu, ondo sartu arte (orratz batekin ziztatu eta garbi ateratzen dela egiaztatu). Hozten utzi pixka bat. Moldea kendu eta mahaia zerbitzatu.
Ahate errea, laburtxo salteatuekin eta urdaiazpiko-txirbilekin
- Denbora: ordubete baino gehiago
- Prezioa: 10-20€
- Zailtasuna: ertaina
- Anoak: 4
- Denboraldia: udaberria, uda, udazkena, negua
Osagaiak
- 600 gramo ahate
- 150 ml haragi-salda
- 10 ml ozpin
- 20 ml oliba-olio
- 10 gramo azukre
- 75 ml oporto-ardo
- Gatz pixka bat
- Piperbeltza
- 12 uztapiku lehor
- 40 gramo urdaiazpiko ondu
Nola egiten den
Labea 200º C-tara berotuko dugu. Ahatea olioarekin igurtzi eta barruan ondu. Ahatea 40 minutuz labean sartu eta erregulartasunez ureztatuko dugu bere zukuekin.
Lapiko batean karamelu bat prestatuko dugu azukrearekin eta ur tanta batzuekin. Kendu karamelua sutatik, eta bota ozpin baltsamikoa, kazola estaltzeko ardurarekin, zipriztinak saihesteko.
Lapikoa su bizian jarri eta haragi-salda gehitu (haragi-salda ahate-hezur eta azal-hondarrekin egin dezakegu).
Ahatea labetik atera eta zatitu, labeko iturritik koipe likidoa kendu eta Portoko ardoarekin labeko iturrian itsatsitako zukuak desglasatu.
Bota nahasketa hori saltsara eta eraman irakiten. Saltsaren egosketa gelditu, gatza puntuan jarri eta zatitutako ahatea gatzatu. Zartagin batean olio pixka batekin salteatutako uztapikuak zerbitzatu.
Osotasunari ukitu ezberdina eman diezaiokegu kalitatezko urdaiazpiko onduaren txirbilekin.
