Skip to main content
01

Frutaka-tik Z-ra:

Pomeloa

Pomelo :: Propietateak

Propietateak

Pomeloa, toronja edo pamplemusa izenez ere ezaguna, Rutazeoen familiako Citrus generoko izen bereko zuhaitzaren fruitua da. Familia horretan 1.600 espezie baino gehiago daude. Citrus genero botanikoa da familiako garrantzitsuena, eta 20 bat espezie ditu fruitu jangarriekin, guztiak C bitamina, flabonoide eta olio esentzial ugarirekin. Fruituei esporideak deitzen zaie, eta mamia zukuz betetako besikula ugariz osatuta dago.

Elikadura-propietateak

Ura da zitriko horren osagai nagusia, eta, beraz, pomeloak balio kaloriko eskasa du, batez ere karbohidratoen kontura. Bitaminei dagokienez, C bitamina eta azido foliko ugari ditu. Karotenoideen edukia (landareei laranja-gorrixka kolorea ematen dieten pigmentuak) ez da esanguratsua, mami ilunen barietateetan izan ezik, azalaren kolorea gorabehera. Mineralen edukiari dagokionez, potasioa eta, proportzio txikiagoan, magnesioa nabarmentzen dira. Pomeloan ugari dira azido malikoa, oxalikoa, tartarikoa eta zitrikoa; azken horrek indartu egiten du C bitaminaren eragina, zeinak eragiten baitu haren zaporea, eta haren mende baitaude pomeloari egozten zaizkion zenbait propietate. Zuntz kopurua ez da adierazgarria, eta mamiaren eta azalaren arteko alde zurian dago, batez ere; beraz, zuntz hori kontsumitzeak mesede egiten dio hesteetako igarotzeari.

C bitaminak lagundu egiten du kolagenoa, hezurrak, hortzak eta globulu gorriak sortzen, eta lagundu egiten du elikagaiek burdina xurgatzen eta infekzioei aurre egiten. A probitamina edo beta karotenoa A bitamina bihurtzen da gure organismoan, behar duen neurrian. Bitamina hori funtsezkoa da ikusmenerako, larruazala, ilea, mukosak eta hezurrak egoera onean edukitzeko eta sistema immunologikoak ongi funtziona dezan. Bi bitamina horiek, gainera, funtzio antioxidatzailea betetzen dute. Azido folikoak globulu gorri eta zurien ekoizpenean, sintesi material genetikoan eta sistema immunologikoaren antigorputzen eraketan parte hartzen du. Potasioa nerbio-bulkada transmititzeko eta sortzeko eta muskuluen jarduera normalerako beharrezkoa den minerala da, eta zelularen barruko eta kanpoko ur-orekan parte hartzen du. Magnesioa hesteen, nerbioen eta muskuluen funtzionamenduarekin lotzen da, hezur eta hortzen parte da, immunitatea hobetzen du eta eragin laxante leuna du

Zati jangarriaren konposizioa, 100 gramoko 
Kaloriak26
Karbohidratoak (g)5,4
Zuntza (g)1,3
Potasioa (mg)141
Magnesioa (mg)9
A probitamina (mcg)218
C bitamina (mg)37
Azido folikoa (mcg)14
mcg = mikrogramoak

Osasunerako propietateak

Pomeloaren zapore garratz, mingots eta gozo berezira ohitzeko ez da denbora asko behar, zitriko hori kontsumitzeak osasunerako dituen onurak kontuan hartzen badira. Pomelo-zukua, bakarrik edo laranjarekin eta limoiarekin konbinatuta, eguna C bitamina dosi on batekin hasteko modu adimentsua da, beste elikagai batzuen artean.

Pomeloak edo zukuak ugari ematen dute C bitamina, flabonoideak, beta-karotenoa (A probitamina) mami koloreztatuen barietateetan, eta, beraz, fruta hori bereziki interesgarria da zenbait patologia prebenitzeko eta tratatzeko, herdoilaren aurka egiten baitu.

Antioxidatzaileak eta erradikal askeak

Antioxidatzaileek "erradikal askeak" izenekoen eragin kaltegarria blokeatzen dute. Oxigenoa dagoenean arnastea funtsezkoa da gure organismoko zelulen bizitzan, baina horren ondorioz molekula batzuk sortzen dira, erradikal askeak, eta bizitzan zehar osasunerako ondorio negatiboak eragiten dituzte, DNA (geneak), proteinak eta lipidoak edo gantzak ("oxidazioa") aldatzeko duten gaitasunaren bidez. Gure gorputzean badira etengabe berritzen diren zelulak (azalekoak, hesteetakoak...) eta bestelakoak (gibeleko zelulak...). Urteen poderioz, erradikal askeek handitu egiten dute lehenengoen gaineko alterazio genetikoak izateko arriskua, minbizia garatzen lagunduz, edo, bestela, bigarrenen funtzionaltasuna murrizten dute, eta hori zahartze-prozesuaren bereizgarria da. Badira erradikal askeen ekoizpena areagotzen duten zenbait egoera, hala nola ariketa fisiko bizia, inguruneko kutsadura, tabakismoa, infekzioak, estres-egoerak, gantz ugariko dietak eta eguzki-erradiazioekiko gehiegizko esposizioa. Antioxidatzaileen eta gaixotasun kardiobaskularrak dituztenen arteko erlazioa oso baieztapen sendoa da egun. Jakina denez, "kolesterol txarra" (LDL-c) deritzonaren aldaketak funtsezko eginkizuna betetzen du, bai aterosklerosiaren hastapenean, bai garapenean (gaixotasun hori odol-hodien barne-estalkien loditze eta gogortasun anormal bat da, gantz-materiala eta zelulak metatzen direlako, eta horrek odolaren iragatea eragotzi edo zailtzen du). Antioxidatzaileek kolesterol txarra deritzona aldatzen duten erradikal askeak blokea ditzakete, arrisku kardiobaskular eta zerebrobaskularra murrizten lagunduz. Bestetik, antioxidatzaileen maila apalak minbizi mota eta endekapenezko gaixotasun batzuetarako arrisku-faktore dira.

Bitaminak

Beste aldetik, bi pomeloz eginiko zukuak C bitaminaren aholkuen %100 betetzen du. Haurdunaldiak eta edoskitzeak, tabakismoak, zenbait medikamenturen erabilerak, estresak, kirol-jarduera biziak eta zenbait patologiak, hala nola minbiziak eta hanturazko gaixotasun kronikoek handitu egiten dituzte mantenugai horren premia organikoak. Kasu horietan, pomelo osoa edo zukua kontsumitzea gomendatzen da bereziki. Eta gainerako biztanleentzat pomeloa hartzea bereziki interesgarria izan daiteke neguko hilabeteetan eta urtaroen aldaketetan, defentsa-sistemaren gorabeherak ohikoak direnean eta katarroak edo infekzioak hartzeko joera dagoenean.

Azido folikoa ezinbesteko bitamina da haurdunaldiko lehen hilabeteetan gertatzen diren zelulen zatiketa eta ugaltze prozesuetan; horregatik, pomelo-zukua kontsumitzea interesgarria da haurdun dagoen edozein emakumerentzat, nahiz eta bere konposizio azidoagatik azidotasuna eragin diezaiekeen urdail delikatua duten haurdunei.

Kirolarientzat, potasioa, C bitamina, karotenoideak eta beste mantenugai batzuk dituztenez, aukera ona da jarduera fisikoaren ondoren galdutako mineralak eta likidoa berreskuratzeko eta lesioak izateko arriskua minimizatzeko eta defentsak indartzeko. Urarekin, bikarbonatoarekin eta azukreekin nahasita egiten duen zukuak ezin hobeto egin ditzake edari berridratatzailearen funtzioak 90 minututik gorako iraupena duten kiroletan, non glukosa, ur eta elektrolitoen galerak nabarmenagoak diren.

Anemia ferropenikoaren kasuan, oso erabilgarria eta gomendagarria da fruta hori jatea, burdina ugari duten elikagaiekin edo mineral horren gehigarriekin batera. C bitaminak nabarmen handitzen du burdinaren xurgapena eta horrek bizkortzen du errekuperazioa.

Azido organikoak

Ur, potasio eta azido zitriko ugari duenez (gernua alkalinizatzen du), pomeloa fruta bihurtzen da, eta eragin diuretikoa izaten du, eta onuragarria da hiperurizemia edo hezueria eta giltzurrun-litiasia gertatzen denean (azido urikoa eta haren gatzak kanporatzen laguntzen du), arteria-hipertentsioa gertatzen denean edo likido-erretentzioarekin lotutako beste gaixotasun batzuk gertatzen direnean, eta potasioa kanporatzen duten diuretikoak hartzen dituztenentzat. Hala ere, giltzurruneko gutxiegitasuna dutenek eta potasioan kontrolatutako dieta bereziak behar dituztenek neurrian hartu beharko dute kontsumoa.

Azido zitrikoa duenez, pomeloak propietate antiseptikoak ditu digestio- eta gernu-bideetan. Substantzia horrek, beste azido organiko batzuekin batera, pomeloari zapore garratz bereizgarria ematen dio; beraz, pomeloa hartzeak eragozpenak sor diezazkieke hiato-etena, urdaileko azidotasuna, gastritisa eta urdaileko edo gastroduodenoko ultzera nozitzen dutenei.

Pomeloaren substantzia mingotsak gosea areagotu eta behazuna sortzen laguntzen du; horregatik jotzen da pomeloa digestio-elikagaitzat eta gibelarentzat mesedegarritzat.

Pomeloaren zuntz urria azalaren azpian eta gajoen artean dagoen mami zurian dago nagusiki, eta askotan bota egiten da, batez ere zuku bat egiten denean. Zuntz disolbagarria da, ura atxikitzen duena; beraz, hori kontsumitzeak, neurri txikian bada ere, mesede egiten dio hesteetako igarotzeari, gorozkien bolumena handitu eta fluidoago bihurtzen baititu.