Frutas de la A a la Z:
Cereixa

Calendario de temporada
Propiedades
As cereixas e as guindas son os froitos da cerdeira e do guindo respectivamente, árbores da familia das Rosáceas que alcanzan até 20 metros de altura. Esta familia inclúe máis de 2.000 especies de plantas herbáceas, arbustos e árbores distribuídas polas rexións tépedas de todo o mundo. As principais froitas europeas, ademais do rosal, pertencen a esta gran familia. Existen centos de variedades de cereixas. Os seus produtores clasifícanas polo seu sabor en doces ou agres. Tamén existen híbridos de variedades doces e agres que poden comerse tanto frescas como cociñadas nunha infinidade de formas. As cereixas silvestres, clasificadas como froita agre, denomínanse guindas e son as antecesoras de todas as variedades actuais.
Propiedades nutritivas
A cereixa é rica en hidratos de carbono, sobre todo fructosa, aínda que o seu valor calórico é moderado respecto doutras froitas. Achega cantidades significativas de fibra, que mellora o tránsito intestinal. No que se refire ao seu contido de vitaminas, están presentes en pequenas cantidades a provitamina A e a vitamina C.
O que en realidade destaca das cereixas é o seu contido en flavonoides (sobre todo antocianos, relacionados coa cor característica destas froitas) e acedo elágico do grupo dos polifenoles, ambos os excelentes antioxidantes. Contén cantidades importantes de potasio e en menor proporción de magnesio, ferro, fósforo e calcio, este último de peor aproveitamento que o que procede dos lácteos ou outros alimentos que son boa fonte de devandito mineral. O potasio é un mineral necesario para a transmisión e xeración do impulso nervioso e para a actividade muscular normal, intervén no equilibrio de auga dentro e fóra da célula. O magnesio relaciónase co funcionamento de intestino, nervios e músculos, forma parte de ósos e dentes, mellora a inmunidade e posúe un suave efecto laxante. O ferro axuda a transportar o osíxeno necesario para o metabolismo celular. Por último, o fósforo axuda á correcta mineralización en ósos e dentes. Forma parte de todas as células e é constituínte do material xenético. Ademais, é necesario para a activación de encimas e vitaminas do grupo B.
| Composición por 100 gramos de porción comestible | |
|---|---|
| Calorías | 63 |
| Hidratos de carbono (g) | 13,5 |
| Fibra (g) | 1,5 |
| Potasio (mg) | 255 |
| Magnesio (mg) | 11 |
| Hierro (mg) | 0,4 |
| Fósforo (mg) | 21 |
| Provitamina A (mcg) | 3 |
| Vitamina C (mg) | 8 |
| Calcio (mg) | 16 |
| mcg = microgramos | |
Propiedades para a saúde
É unha froita de gran aceptación, moi atractiva para os nenos, calidade pola cal se pode destacar como modelo para a educación dos hábitos alimenticios dos máis pequenos, incentivando así o consumo deste grupo tan importante de alimentos.
As cereixas teñen un elevado contido en antocianos e acedo elágico, de acción antioxidante e antiséptica co fin de combater infeccións. Os antioxidantes bloquean o efecto daniño dos denominados "radicais libres".
A respiración en presenza de osíxeno é esencial na vida celular do noso organismo, pero como consecuencia da mesma prodúcense unhas moléculas, os radicais libres, que ocasionan ao longo da vida efectos negativos para a saúde a través da súa capacidade de alterar o ADN ( os xenes ), as proteínas e os lípidos ou graxas ( "oxidación" ). No noso corpo existen células que se renovan continuamente (as da pel, do intestino..) e outras que non (células do fígado...).
Cos anos, os radicais libres aumentan o risco de que se produzan alteracións xenéticas sobre as primeiras, favorecendo o desenvolvemento de cancro, ou ben, reducen a funcionalidade das segundas, o que é característico do proceso de envellecemento. Existen determinadas situacións que aumentan a produción de radicais libres, entre os que destaca o exercicio físico intenso, a contaminación ambiental, o tabaquismo, as infeccións, situacións de tensións, dietas ricas en graxas e a sobre exposición ás radiacións solares. A relación entre antioxidantes e enfermidades cardiovasculares é hoxe unha afirmación ben sustentada. Sábese que é a modificación do chamado "mal colesterol" (LDL-c) a que desempeña un papel fundamental tanto na iniciación como no desenvolvemento da aterosclerosis (enfermidade que consiste nun engrosamiento e dureza anormal das cubertas internas dos vasos sanguíneos, debido a un depósito de material graxo e células, que impide ou dificulta o paso do sangue). Os antioxidantes poden bloquear os radicais libres que modifican o chamado mal colesterol, contribuíndo a reducir o risco cardiovascular e cerebrovascular. Doutra banda, os baixos niveis de antioxidantes constitúen un factor de risco para certos tipos de cancro e de enfermidades dexenerativas.
Pola súa abundancia de potasio, o consumo de cereixas e guindas débese facer con moderación en caso de insuficiencia renal, na que o achegue de potasio está restrinxido. Con todo, polo seu alto contido en auga e potasio, posúe un efecto diurético beneficioso en caso de hiperuricemia ou pinga e litiasis ou cálculos renais (facilitan a eliminación de ácido úrico e os seus sales), hipertensión arterial ou outras enfermidades asociadas a retención de líquidos. Tamén convén o seu consumo cando se usan diuréticos que eliminan devandito mineral. O seu contido de fibra confírelle propiedades laxantes. A fibra prevén ou mellora o estreñimiento, contribúe a reducir as taxas de colesterol en sangue e ao bo control da glucemia (niveis de azucre en sangue) nas persoas que padecen diabetes. No entanto, as cereixas máis tardías teñen maior contido en azucres polo que as persoas con diabetes e quen levan a cabo réximes para perder peso deberán ter en conta a ración de consumo.
O ácido oxálico que conteñen as cereixas pode formar sales con certos minerais como o calcio e formar oxalato cálcico, polo que o seu consumo se debe ter en conta se se padecen este tipo de cálculos renais, xa que se podería agravar a situación.
