Frutas de la A a la Z:
Alquejenje

Calendario de temporada
Propiedades
O alquejenje común e capulina son froitos da familia das Solanáceas, pertencen ao xénero Physalis, que inclúe máis de cen especies, algunhas das cales non son comestibles senón que se empregan con fins decorativos. As variedades comerciais máis destacables son o alquejenje común (P. alkekengi) ou alquequenje e a capulina (P. cainito P. Peruviana, P. Edulis). Á capulina tamén lla coñece como alquejenje amarelo ou uva espiña dO Cabo.
Propiedades nutritivas
O compoñente maioritario do alquejenje común é a auga. Achega unha cantidade importante de hidratos de carbono pero moi baixa de graxas e proteínas, polo que o seu valor calórico non é elevado.
É, ademais, rico en vitaminas, especialmente provitamina A e tamén contén, en menor proporción, vitamina C e do grupo B. A provitamina A ou beta-caroteno transfórmase en vitamina A no noso organismo conforme leste necesítao. Devandita vitamina é esencial para a visión, o bo estado da pel, o cabelo, as mucosas, os ósos e para o bo funcionamento do sistema inmunolóxico. A vitamina C intervén na formación de colágeno, ósos e dentes, glóbulos vermellos e favorece a absorción do ferro dos alimentos e a resistencia ás infeccións. Ambas as vitaminas cumpren ademais unha función antioxidante. Así mesmo contén ácidos orgánicos (cítrico e málico), pectina (fibra soluble) e, en menor cantidade, taninos que lle confiren unha certa astringencia.
En canto aos minerais, contén potasio e en menor proporción fósforo, ferro e zinc. O potasio é necesario para a transmisión e xeración do impulso nervioso, para a actividade muscular normal e intervén no equilibrio de auga dentro e fóra da célula. O fósforo axuda á correcta mineralización en ósos e dentes. Forma parte de todas as células e é constituínte do material xenético. Ademais, é necesario para a activación de moitas encimas e vitaminas do grupo B. Doutra banda, o ferro axuda a transportar o osíxeno necesario para o metabolismo celular. Por último, o zinc está directamente relacionado co crecemento, a actividade da vitamina A e a síntese de encimas pancreáticos.
| Composición por 100 gramos de porción comestible | |
|---|---|
| Hidratos de carbono (g) | 15 |
| Fibra (g) | 2,65 |
| Potasio (mg) | 330 |
| Magnesio (mg) | 13 |
| Vitamina C (mg) | 31 |
| Fósforo (mg) | 41 |
| Hierro (mg) | 0,75 |
| Zinc (mg) | 0,34 |
| mcg = microgramos | |
Propiedades para a saúde
É unha froita doce, refrescante e fácil para comer, rica en sustancias de acción antioxidante, motivo polo cal se recomenda o seu consumo, tendo en conta ademais as súas propiedades nutritivas en toda a poboación: nenos e novos, adultos, deportistas, mulleres embarazadas ou nais lactantes e persoas maiores.
Polo seu achegue de provitamina A é unha froita axeitada para quen teñen un maior risco de sufrir carencias de devandita vitamina: persoas que deben levar a cabo unha dieta baixa en graxa e por tanto cun contido escaso de vitamina A ou para persoas cuxas necesidades nutritivas están aumentadas. Algunhas destas situacións son os períodos de crecemento, embarazo e lactación materna. Así mesmo, o tabaco, o abuso do alcol, o uso de certos medicamentos, a tensión e situacións de inmunodeficiencia, a actividade física intensa, o cancro, a Sida e as enfermidades inflamatorias crónicas diminúen o aproveitamento e producen mala absorción de nutrientes. A vitamina A e a vitamina C posúen acción antioxidante e contribúen a reducir o risco de múltiples enfermidades, entre elas, as cardiovasculares, as dexenerativas e mesmo o cancro.
Polo seu achegue de ácido cítrico, de acción desinfectante e alcalinizadora dos ouriños, o seu consumo tamén contribúe a reducir o risco de formación dalgúns cálculos renais (sobre todo os compostos de sales de ácido úrico) e resulta beneficioso en caso de hiperuricemia ou pinga (facilita a eliminación do exceso de ácido úrico). Ademais, o seu achegue de pectina confírelle propiedades laxantes, o que fai que sexa especialmente recomendado para situacións como o estreñimiento.
O contido en potasio do alquejenje fai desta unha froita diurética, recomendada no tratamento dietético de diversas enfermidades cardiovasculares, como a hipertensión arterial ou outras asociadas a retención de líquidos. Tamén convén o seu consumo cando se empregan diuréticos que eliminan devandito mineral e en caso de bulimia debido aos episodios de vómitos autoinducidos que orixinan grandes perdas. No entanto, o achegue deste mineral está restrinxido en caso de insuficiencia renal aguda ou crónica avanzada, polo que o consumo de alquejenjes nestes casos farase de maneira comedida.
Por último, dada a súa composición, contén un suave efecto diurético e depurativo, polo que se recomenda o seu consumo en caso de retención de líquidos e de cistitis (infeccións de ouriños).
